راهنماي پايان نامه مديريت درباره : بانكداري الكترونيك

بانكداري الكترونيك

در حقيقت مي توان گفت كه پديده بانكداري الكترونيك يكي از دستاوردهاي تجارت الكترونيك محسوب مي شود و با رشد روزافزون حجم تجارت الكترونيك در جهان و با توجه به نياز تجارت به انجام عمليات بانكي آسان، سريع و دقيق، جهت نقل و انتقال منابع مالي، بانكداري الكترونيك نقش بسيار اساسي در تجارت الكترونيك دارد. بانكداري الكترونيك، اساساً به فراهم آوردن امكان دسترسي مشتريان به خدمات بانكي با بهره گرفتن از واسطه هاي ايمن و بدون حضور فيزيكي اطلاق مي شود ( كهزادي ، ۱۳۸۲).

بانكداري الكترونيك را ميتوان استفاده از تكنولوژي پيشرفته ي شبكه ها و مخابرات براي انتقال منابع (پول) در سيستم بانكداري معرفي كرد. در واقع بانكداري الكترونيك به معناي يكپارچه سازي بهينه ي كليه ي فعاليت هاي يك بانك از طريق به كارگيري تكنولوژي نوين اطلاعات، مبتني بر فرآيند بانكي منطبق بر ساختار سازماني بانك ها است كه امكان ارائه ي كليه ي خدمات مورد نياز مشتريان را فرآهم مي سازد(ونوس، مختاران، ۱۳۸۱).

بهطور كلي، صنعت بانكداري چهار دوره را پشت سر گذاشته است. استفاده از مسكوكات، سيستم هاي پرداخت كاغذي نظير چك، سيستم هاي پرداخت الكترونيكي نظير كارت ها و نهايتا پايگاه هاي اطلاعاتي تحت شبكه ي اينترنت، مراحلي است كه سيستم هاي پرداخت در بانكداري طي كرده اند. امروزه اكثر كشورها در دوره سوم و چهارم به سر مي برند؛ به اين معني كه بخش اعظم فعاليت هاي بانكداري از طريق سيستم هاي الكترونيكي و اينترنتي صورت مي گيرد. دليل اين امر به افزايش روزافزون تجارت الكترونيك و به كارگيري فناوري ارتباطات و اطلاعات مربوط مي شود. از اين رو، همگام با گسترش حجم تجارت الكترونيكي جهاني، نهادهاي پولي و مالي نيز به منظور پشتيباني و تسهيل تجارت الكترونيك، به طور گستردهاي به استفاده از فناوري ارتباطات و اطلاعات روي آورده اند. در نتيجه طي چند دهه ي اخير سيستم هاي پرداخت الكترونيكي به تدريج در حال جايگزيني با سيستم سنتي مي باشند. در اين ميان بانكها نيز با حركت به سوي بانكداري الكترونيك و عرضه ي خدمات مالي جديد، نقش قابل توجهي در افزايش حجم تجارت الكترونيكي داشته اند(كهزادي،۱۳۸۰).

اما در تجارت الكترونيك نياز به پرداخت الكترونيكي داريم كه زمان شروع پرداخت الكترونيكي در دنيا به سال ۱۹۱۸ ميلادي بر مي گردد يعني هنگامي كه بانك هاي فدرال رزرو آمريكا به انتقال وجوه از طريق تلگراف مي پرداختند.

در بانكداري الكترونيك نياز به يك دولت الكترونيك داريم. دولت الكترونيك يكي از ضرورت هاي جهان امروز است كه بسياري از كشورها به دنبال ايجاد آن در كشور خود هستند. دولت الكترونيكي عبارت از استفاده سازمان هاي دولتي از فناوري هاي جديد اطلاعاتي و ارتباطي جهت ارائه و توزيع خدمات و اطلاعات به صورت به هنگام و شبانه روزي در كمترين زمان، با كمترين هزينه و بالاترين كيفيت به شهروندان، بخش هاي تجاري و توليدي و ساير مشتريان دولت مي باشد به گونه اي كه آنها از طريق سيستم هاي كامپيوتري بتوانند با دولت ارتباط برقرار كنند و مشاركت بيشتري در اداره امور دولتي و فرايندها و نهادهاي مردم سالار داشته باشند.

اينترنت در سال ۱۹۷۰ توسط متخصصين دانشگاهي، به منظور اشتراك دريافت ها، توسعه يافت و تا سال ۱۹۹۳ محبوبيت اينترنت براي عموم و خصوصاُ تجاري كه اميد به گسترش مشتريانشان داشتند، افزايش پيدا كرد. عواملي كه بانكداران را به سمت اينترنت متوجه ساخت عبارت بود از: مواجه شدن با مبالغ هنگفت، مشتريان زيانده و رقابت بين غير بانكي ها. در سال ۱۹۹۴، بانكها شروع به كاوش در اينترنت كردند تابه عنوان يك سيستم تحويلداري پيشنهادي براي محصولات و خدماتشان، از بانكداري اينترنتي استفاده كنند. اين نوع بانك براي هر تراكنشي قيمت كمتري را از بانك هاي شعبه دار پيشنهاد كرد. همچنين به دسترسي بازارهاي جهاني و آسايش بيشتر مشتريان توجه بيشتري نشان داد. تا ژانويه ۱۹۹۵، فقط ۲۴ بانك بر روي شبكه اينترنت وجود داشت. ليكن، به فاصله يك سال،‌۸۰۰ بانك به اين تعداد افزوده شد، به طوري كه كارشناسان بانكهاي صنعتي تخمين زدند كه بانك هاي شمال آمريكا تا سال ۲۰۰۰، حدود ۱۵۰۰ شبكه اينترنت تاسيس خواهند كرد.( فرشاد مهرورزان، ۷ مرداد ۱۳۸۸)

پس به طور كلي مي توان گفت بانكداري الكترونيكي عبارت از فراهم آوردن امكاناتي براي كاركنان در جهت افزايش سرعت و كارايي آنها در ارائه خدمات بانكي در محل شعبه و همچنين فرآيندهاي بين شعبه اي و بين بانكي در سراسر دنيا و ارائه امكانات سخت افزاري و نرم افزاري به مشتريان كه با بهره گرفتن از آنها بتوانند بدون نياز به حضور فيزيكي در بانك، در هر ساعت از شبانه روز از طريق كانال هاي ارتباطي ايمن و با اطمينان عمليات بانكي دلخواه خود را انجام دهند. به عبارت ديگر بانكداري الكترونيكي استفاده از فناوري هاي پيشرفته نرم افزاري و سخت افزاري مبتني بر شبكه و مخابرات براي تبادل منابع و اطلاعات مالي به صورت الكترونيكي است و نيازي به حضور فيزيكي مشتري در شعبه نيست.

۲-۱-۱) بانكداري الكترونيك چيست؟

بانكداري الكترونيك را مي توان استفاده از تكنولوژي پيشرفته شبكه ها و مخابرات شبكه ها و مخابرات جهت انتقال منبع (پول) در سيستم بانكداري معرفي نمود.

بسياري از وسايل ارتباطي والكترونيكي از جمله موبايل، تلفن ثابت، كامپيوتر هاي شخصي،  لب تاپ ها،دستگاه هاي خود پرداز و پايانه هاي فروش در تكميل پروسه بانكداري به اين سبك از جمله اطلاع رساني ، ارتباطات وتراكنش داده ها  نقش مهمي را ايفا مي كنند .

به عبارت ديگر بانكداري الكترونيكي استفاده از فناوري هاي پيشرفته نرم افزاري و سخت افزاري مبتني بر شبكه و مخابرات براي تبادل منابع و اطلاعات مالي به صورت الكترونيكي است كه مي تواند باعث حذف نياز به حضور فيزيكي مشتري در شعبه بانك ها شود. بانكداري الكترونيكي يك مفهوم عام براي توسعه خدمات بانكي است و در نتيجه بر حسب امكانات و نيازهاي بازار در زير شاخه ها و انواع مختلفي ارائه مي شود كه شامل :

 

• بانكداري اينترنتي

 

• بانكداري مبتني بر تلفن همراه و فناوري هاي مرتبط با آن

 

• بانكداري تلفني

 

• بانكداري مبتني بر نمابر

 

• بانكداري مبتني بر دستگاه هاي خودپرداز